In de middeleeuwen hadden soldaten te voet het moeilijk om met gewone wapens, zoals zwaarden of bijlen, te strijden tegen machtige ridders te paard. Met het oog op de strijd voorzag men daarom verschillende soorten stokwapens voor voetvolk. Op stokken werden bovenaan mes- of bijlvormige elementen gemonteerd waarmee tegen ridders kon worden gevochten. Tot de opkomst van de vuurwapens was de hellebaard een veelvoorkomend gevechtsattribuut dat door de ‘hellebaardier’ werd gehanteerd om naar een aanvallende vijand te houwen of te steken.
In de Dendermondse ommegangen hebben de hellebaardiers een veel vreedzamere en nobelere functie. Zij vormen namelijk de erewacht van het Ros Beiaard (en de gildereuzen tijdens Katuit). Deze groep figuranten blijft tot het laatste ogenblik het Ros vergezellen tot het opnieuw voor tien jaar in zijn stal verdwijnt.
